Δικαίωμα στη Ζωή, στην Ελευθερία και στην επιδίωξη της Ευτυχίας
Η Αμερικανική Επανάσταση των «δεκατριών ηνωμένων αποικιών» ενάντια στη Μεγάλη Βρετανία (1775-1783) βασίστηκε στο κλασικό δημοκρατικό ιδεώδες του ενάρετου πολίτη που θυσιάζει το προσωπικό του συμφέρον για τη δημόσια ελευθερία. Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών, βασικός συντάκτης της οποίας ήταν ο Thomas Jefferson, απηχούσε τις ιδέες του Διαφωτισμού. Το τελικό σχέδιο της Διακήρυξης εγκρίθηκε από το Κογκρέσο στις 4 Ιουλίου 1776 και θεωρείται ως πράξη ίδρυσης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Το θεμελιώδες αυτό επαναστατικό κείμενο βασισμένο στην πολιτική θεωρία των δικαιωμάτων του John Locke επηρέασε τις ιδέες και το πνεύμα της Γαλλικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη (1789). Κατά συνέπεια, έπαιξε σημαντικό ρόλο και στην ιδεολογία της Ελληνικής Επανάστασης.
Η Χώρα της Ελευθερίας με αρχαιοελληνική επένδυση
Η Αμερικανική Επανάσταση δημιούργησε έντονο ενδιαφέρον για την Ελληνική Αρχαιότητα στα γράμματα και τις τέχνες ενώ συνάμα έδωσε ώθηση σε ταξίδια για την ανακάλυψη της Ελλάδας. Μια νέα τάση προς την κλασική παιδεία μετέτρεψε τις πόλεις της Φιλαδέλφειας και της Βοστώνης σε περήφανες εκδοχές της Αθήνας. Στις δεκαετίες μετά την Αμερικανική ανεξαρτησία, ο αέρας της ελευθερίας στη Φιλαδέλφεια γέννησε ένα καλλιτεχνικό πνεύμα που χάρισε στην πόλη την ονομασία «Αθήνα της Αμερικής», ενώ η μορφωμένη ελίτ της Βοστώνης στο Harvard, προώθησε ένα κίνημα για την αναβάθμιση της μελέτης της ελληνικής γλώσσας και την έκδοση έγκυρων ελληνικών κειμένων. Το ενδιαφέρον για την Αθήνα και την αρχαιοελληνική τέχνη πρόσφερε στην Αμερική τη νέα ταυτότητα που αναζητούσε τονίζοντας την απόστασή της από την Ευρώπη και τον Νεοκλασικισμό. Αντί να επινοήσουν ένα νέο καλλιτεχνικό στυλ, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέλεξαν την Ελληνική Αναβίωση (1820-1860), ένα ρυθμό που ζωντάνεψε έναν αρχαίο πολιτισμό με παρόμοια ενδιαφέροντα και λειτουργίες. Μέσω της μορφολογίας του αρχαιοελληνικού ναού οι πρωτοπόροι αρχιτέκτονες του ρυθμού της Ελληνικής Αναβίωσης, Benjamin Henry Latrobe (1764-1820) και William Strickland (1788-1854), προίκισαν το νέο κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών με την επιθυμητή μνημειακότητα και μεγαλοπρέπεια κατά την περίοδο που κατασκευάστηκαν πολλά από τα βασικά δημόσια κυβερνητικά κτίρια.
Edward Everett, ο σπουδαιότερος Αμερικανός ελληνιστής
Γνωστός ως εξέχων ρήτορας, ο Edward Everett (1794-1865) ήταν κλασικός φιλόλογος και μέγας υποστηρικτής της Ελληνικής Επανάστασης. Μετά το 1824, εξελέγη σε πολλές πολιτικές θέσεις, μεταξύ των οποίων Κυβερνήτης της Μασαχουσέτης και γερουσιαστής.
Το 1815 διορίστηκε καθηγητής στη νεοσύστατη έδρα Eliot Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Harvard. Πριν αναλάβει τη θέση του έκανε μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο του Gottingen και πέρασε κάποιους μήνες στο Παρίσι όπου έμαθε νέα ελληνικά και γνώρισε τον Αδαμάντιο Κοραή. Το 1819 ταξίδεψε στην Ελλάδα.
Με την επάνοδό του στο Harvard το 1820, δίδαξε Ελληνική φιλολογία σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και έδωσε ομιλίες για το ευρύ κοινό σχετικά με τις ελληνικές αρχαιότητες, ένα θέμα απόλυτα άγνωστο στην Αμερική. Τη δεκαετία του 1820, ξεκίνησε μια συντονισμένη εκστρατεία στην Αμερική για την ανάπτυξη των ελληνικών κλασικών σπουδών. Μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης, χρησιμοποίησε τις επαφές του και τη θέση του ως εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού North American Review, για να βοηθήσει την ελληνική υπόθεση. Με τον Thomas L. Winthrop ίδρυσαν το Κομιτάτο της Βοστώνης για τη Βοήθεια της Ελλάδας, ενώ παρακίνησε το φίλο του γερουσιαστή Daniel Webster (1782-1852) να υποστηρίξει την αμερικανική επέμβαση στο πλευρό των Ελλήνων.
greek revivalΗ Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών, 1776.
![]()
greek revival3Ύμνος εις την ελευθερίαν έγραψε Διονύσιος Σολωμός, Ζακύνθιος, τον Μάϊον μήνα 1823.
Εν Μεσολογγίω: εκ της τυπογραφίας Δ. Μεσθενέως, 1825
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα![]()
greek revival2Διονύσιος Σολωμός, Ύμνος εις την ελευθερίαν, στροφή 22.
Γκαρδιακά χαροποιήθη
Και του Βάσιγκτων η γη,
Και τα σίδερα ενθυμήθη
Που την έδεναν και αυτή.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα![]()
greek revival4Πρώτη αμερικανική έκδοση Ξενοφώντος, Κύρου Παιδείας, Βιβλία Οκτώ. Εκδ. Johannis Watts, τυπ. Wm. Poyntell et Soc, Φιλαδέλφεια 1806.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα![]()
greek revival5Eliza Robbins, Grecian History. Adapted to the use of schools, and young persons. New York: Roe Lockwood, 1833.
Συλλογή Κωνσταντίνου Αρνιακού![]()
greek revival7Το σπουδαιότερο δείγμα του ρυθμού της Ελληνικής Αναβίωσης είναι το Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε το 1793.
Αυτή η ιστορική φωτογραφία δείχνει τον Abraham Lincoln να εκφωνεί την εναρκτήρια ομιλία του ως δέκατος έκτος Πρόεδρος των ΗΠA στις 4 Μαρτίου 1861. Το Καπιτώλιο είναι ακόμα υπό κατασκευή.
Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου![]()
greek revival8William Strickland, Second Bank των Ηνωμένων Πολιτειών, Φιλαδέλφεια (1819–1824). Πρόσοψη και εσωτερικό.
![]()
greek revival9Ο Nicholas Biddle από τη Φιλαδέλφεια ήταν ένας από τους πρώτους Αμερικανούς που επισκέφθηκαν και έγραψαν για την Ελλάδα το 1806.
|Με την παρακίνησή του, ως προέδρου της Second Bank, το εντυπωσιακό σχέδιο του William Strickland υιοθετήθηκε από υποκαταστήματα της τράπεζας σε ολόκληρη τη χώρα.
Τραπεζική επιταγή εν μέρει χειρόγραφη, υπογεγραμμένη από τον Nicholas Biddle, Φιλαδέλφεια, 1836.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Δωρεά Curtis Runnels![]()
greek revival10Horatio Greenough, George Washington, 1832-1840.
Η ημίγυμνη μορφή, που τοποθετήθηκε αρχικώς στη Ροτόντα του Καπιτωλίου (1841), αποδείχθηκε η πιο αμφιλεγόμενη αναπαράσταση του Washington.
Το άγαλμα βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας του Smithsonian στην Washington. Φωτογραφία του 1964.
![]()
greek revival11Antoine-Chrysostome Quatremère de Quincy, Le Jupiter olympien,
ou L’art de la sculpture antique considéré sous un nouveau point de vue. Paris: Chez Firmin Didot, 1815
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα![]()
greek revival6John H. Manning και David B. Gulick, Άποψη της Πλατείας Haymarket, Βοστώνη, Μασαχουσέτη. 1853. Χαρακτικό.
![]()
greek revival14Ο Νικόλαος Τσικλητήρας, με καταγωγή από το Ναυαρίνο, παρέδιδε μαθήματα νέων Ελληνικών στη Βοστώνη στον γλωσσολόγο John Pickering (με τον οποίο αλληλογραφούσαν στα Ιταλικά)
και τον καθηγητή ανατολικών γλωσσών του Bowdoin College, William Jenks.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis Runnels![]()
greek revival15Νικόλαος Τσικλητήρας, Χειρόγραφα με ασκήσεις νέων Ελληνικών. Βοστώνη 1818.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis Runnels![]()
greek revival16Νικόλαος Τσικλητήρας, Χειρόγραφα με ασκήσεις νέων Ελληνικών. Βοστώνη 1818.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis Runnels![]()
greek revival17Η μελέτη του Pickering για την προφορά των νέων ελληνικών σε συνδυασμό με την παραμονή του Edward Everett στην Ελλάδα το 1819, έφερε μια ριζοσπαστική καινοτομία στη διδασκαλία των νέων ελληνικών στην Αμερική.
Βιβλιοκρισίατου John Pickering, An Essay on the Pronunciation of the Greek Language, Cambridge, Massachusetts, 1818.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis Runnels![]()
Visionaries11Γνωστός ως εξέχων ρήτορας, ο Edward Everett (1794-1865) ήταν κλασικός φιλόλογος και μέγας υποστηρικτής της Ελληνικής Επανάστασης.
Στερεοσκοπική φωτογραφία. The US National Archives![]()
Visionaries12Στη Βοστώνη, ο Everett παρουσίασε τις δημόσιες διαλέξεις του για την Ελλάδα μπροστά σε ένα πανόραμα της Αθήνας που συνέβαλε στη ζωντάνια και στη δημοτικότητά τους. Το πανόραμα πιθανόν βασίσθηκε σε σχέδιο των Edward Dodwell και Simone Pomardi, το οποίο δημιούργησαν χρησιμοποιώντας την camera obscura. Μετά την προβολή του στο Λονδίνο το 1818, ο φίλος του Everett, Theodore Lyman, Jr. αγόρασε το πανόραμα για το Πανεπιστήμιο του Harvard «για την ευχαρίστηση και τη διδασκαλία των φοιτητών του Πανεπιστημίου». Έφθασε στη Βοστώνη το 1820, αλλά καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1845.
Πανόραμα της Αθήνας του 1805. Συλλογή Dodwell, αρ. 221. Ευγενική προσφορά του Packard Humanities Institute![]()
greek revival12Ο συνταγματάρχης Αλέξανδρος Νέγρης, διακεκριμένος στρατιωτικός της Ελληνικής Επανάστασης, δίδαξε νέα Ελληνικά στο Harvard για δύο χρόνια (1827—1828). Το 1828 δημοσίευσε την πρώτη γραμματική της νεοελληνικής γλώσσας στον Νέο Κόσμο, με σκοπό να εξοικειώσει τους Αμερικανούς «με τη ζωντανή διάλεκτο της Ελλάδας».
Alexander Negris, A dictionary of modern Greek proverbs, with an English translation, explanatory remarks, and philological illustrations. Edinburgh: T. Clark, 1831.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα![]()
greek revival13Ο Ευαγγελινός Αποστολίδης Σοφοκλής (1807—1883) από την Τσαγκαράδα του Πηλίου, σπούδασε στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Έφθασε στη Βοστώνη το 1828 με τον ιεραπόστολο Josiah Brewer και σπούδασε στο Amherst. Από το 1842 μέχρι τον θάνατό του δίδαξε Ελληνικά στο Harvard.
Evangelinos Apostolides Sophocles, Greek lexicon of the Roman and Byzantine periods (from B.C. 146 to A.D. 1100).
Boston: Little, Brown, and Co., 1870.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα![]()
Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών, 1776.
Ύμνος εις την ελευθερίαν έγραψε Διονύσιος Σολωμός, Ζακύνθιος, τον Μάϊον μήνα 1823.
Εν Μεσολογγίω: εκ της τυπογραφίας Δ. Μεσθενέως, 1825
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην ΑθήναΔιονύσιος Σολωμός, Ύμνος εις την ελευθερίαν, στροφή 22.
Γκαρδιακά χαροποιήθη
Και του Βάσιγκτων η γη,
Και τα σίδερα ενθυμήθη
Που την έδεναν και αυτή.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην ΑθήναΠρώτη αμερικανική έκδοση Ξενοφώντος, Κύρου Παιδείας, Βιβλία Οκτώ. Εκδ. Johannis Watts, τυπ. Wm. Poyntell et Soc, Φιλαδέλφεια 1806.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην ΑθήναEliza Robbins, Grecian History. Adapted to the use of schools, and young persons. New York: Roe Lockwood, 1833.
Συλλογή Κωνσταντίνου ΑρνιακούΤο σπουδαιότερο δείγμα του ρυθμού της Ελληνικής Αναβίωσης είναι το Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε το 1793.
Αυτή η ιστορική φωτογραφία δείχνει τον Abraham Lincoln να εκφωνεί την εναρκτήρια ομιλία του ως δέκατος έκτος Πρόεδρος των ΗΠA στις 4 Μαρτίου 1861. Το Καπιτώλιο είναι ακόμα υπό κατασκευή.
Βιβλιοθήκη του ΚογκρέσουWilliam Strickland, Second Bank των Ηνωμένων Πολιτειών, Φιλαδέλφεια (1819–1824). Πρόσοψη και εσωτερικό.
Ο Nicholas Biddle από τη Φιλαδέλφεια ήταν ένας από τους πρώτους Αμερικανούς που επισκέφθηκαν και έγραψαν για την Ελλάδα το 1806.
|Με την παρακίνησή του, ως προέδρου της Second Bank, το εντυπωσιακό σχέδιο του William Strickland υιοθετήθηκε από υποκαταστήματα της τράπεζας σε ολόκληρη τη χώρα.
Τραπεζική επιταγή εν μέρει χειρόγραφη, υπογεγραμμένη από τον Nicholas Biddle, Φιλαδέλφεια, 1836.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Δωρεά Curtis RunnelsHoratio Greenough, George Washington, 1832-1840.
Η ημίγυμνη μορφή, που τοποθετήθηκε αρχικώς στη Ροτόντα του Καπιτωλίου (1841), αποδείχθηκε η πιο αμφιλεγόμενη αναπαράσταση του Washington.
Το άγαλμα βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας του Smithsonian στην Washington. Φωτογραφία του 1964.
Antoine-Chrysostome Quatremère de Quincy, Le Jupiter olympien,
ou L’art de la sculpture antique considéré sous un nouveau point de vue. Paris: Chez Firmin Didot, 1815
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην ΑθήναJohn H. Manning και David B. Gulick, Άποψη της Πλατείας Haymarket, Βοστώνη, Μασαχουσέτη. 1853. Χαρακτικό.
Ο Νικόλαος Τσικλητήρας, με καταγωγή από το Ναυαρίνο, παρέδιδε μαθήματα νέων Ελληνικών στη Βοστώνη στον γλωσσολόγο John Pickering (με τον οποίο αλληλογραφούσαν στα Ιταλικά)
και τον καθηγητή ανατολικών γλωσσών του Bowdoin College, William Jenks.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis RunnelsΝικόλαος Τσικλητήρας, Χειρόγραφα με ασκήσεις νέων Ελληνικών. Βοστώνη 1818.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis RunnelsΝικόλαος Τσικλητήρας, Χειρόγραφα με ασκήσεις νέων Ελληνικών. Βοστώνη 1818.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis RunnelsΗ μελέτη του Pickering για την προφορά των νέων ελληνικών σε συνδυασμό με την παραμονή του Edward Everett στην Ελλάδα το 1819, έφερε μια ριζοσπαστική καινοτομία στη διδασκαλία των νέων ελληνικών στην Αμερική.
Βιβλιοκρισίατου John Pickering, An Essay on the Pronunciation of the Greek Language, Cambridge, Massachusetts, 1818.
Αρχεία Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Συλλογή Curtis RunnelsΓνωστός ως εξέχων ρήτορας, ο Edward Everett (1794-1865) ήταν κλασικός φιλόλογος και μέγας υποστηρικτής της Ελληνικής Επανάστασης.
Στερεοσκοπική φωτογραφία. The US National ArchivesΣτη Βοστώνη, ο Everett παρουσίασε τις δημόσιες διαλέξεις του για την Ελλάδα μπροστά σε ένα πανόραμα της Αθήνας που συνέβαλε στη ζωντάνια και στη δημοτικότητά τους. Το πανόραμα πιθανόν βασίσθηκε σε σχέδιο των Edward Dodwell και Simone Pomardi, το οποίο δημιούργησαν χρησιμοποιώντας την camera obscura. Μετά την προβολή του στο Λονδίνο το 1818, ο φίλος του Everett, Theodore Lyman, Jr. αγόρασε το πανόραμα για το Πανεπιστήμιο του Harvard «για την ευχαρίστηση και τη διδασκαλία των φοιτητών του Πανεπιστημίου». Έφθασε στη Βοστώνη το 1820, αλλά καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1845.
Πανόραμα της Αθήνας του 1805. Συλλογή Dodwell, αρ. 221. Ευγενική προσφορά του Packard Humanities InstituteΟ συνταγματάρχης Αλέξανδρος Νέγρης, διακεκριμένος στρατιωτικός της Ελληνικής Επανάστασης, δίδαξε νέα Ελληνικά στο Harvard για δύο χρόνια (1827—1828). Το 1828 δημοσίευσε την πρώτη γραμματική της νεοελληνικής γλώσσας στον Νέο Κόσμο, με σκοπό να εξοικειώσει τους Αμερικανούς «με τη ζωντανή διάλεκτο της Ελλάδας».
Alexander Negris, A dictionary of modern Greek proverbs, with an English translation, explanatory remarks, and philological illustrations. Edinburgh: T. Clark, 1831.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην ΑθήναΟ Ευαγγελινός Αποστολίδης Σοφοκλής (1807—1883) από την Τσαγκαράδα του Πηλίου, σπούδασε στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Έφθασε στη Βοστώνη το 1828 με τον ιεραπόστολο Josiah Brewer και σπούδασε στο Amherst. Από το 1842 μέχρι τον θάνατό του δίδαξε Ελληνικά στο Harvard.
Evangelinos Apostolides Sophocles, Greek lexicon of the Roman and Byzantine periods (from B.C. 146 to A.D. 1100).
Boston: Little, Brown, and Co., 1870.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα